Błękitna strzała

Degradacja i zanieczyszczenie wód powierzchniowych to jeden z najpoważniejszych, nie w pełni docenianych problemów naszych czasów. Mimo wieloletnich zaniedbań widać już pewne pozytywne zmiany, szczególnie w rzece Warcie. Można już stojąc na moście zobaczyć przez wodę żółty piasek na dnie, tak jak to dawniej bywało za mojej młodości. Rzeka Warta według klasyfikacji wędkarskiej zaliczona została do rzek górskich.

Przydługi wstęp pozwoli zrozumieć moje zdziwienie, gdy w lipcu 1999 będąc nad rzeką, zobaczyłem jak mignęło coś niebieskiego. Czekałem na powtórzenie. Ku memu zaskoczeniu, zobaczyłem pięknie ubarwionego zimorodka lecącego tuż nad wodą. Zdumienie było tym większe, że ptaki te opuściły naszą okolicę w latach 70 - tych. Powrót tych pięknych ptaków jest dowodem powolnej odnowy biologicznej Warty.

Zimorodek to ptak nieco większy od wróbla, ale mniejszy od szpaka, o krępej budowie ciała. Ma dużą głowę, długi, prosty i silny dziób, krótki ogon i krótkie czerwone nogi, skrzydła ostro zakończone jak u wszystkich dobrych lotników. Kolor upierzenia jest wyjątkowo atrakcyjny, niebiesko - zielony grzbiet i głowa, rdzawy brzuch, białe plamki na szyi.

Poluje samotnie, czatując na gałęziach zwisających nad wodą, spokojnie oczekuje na zdobycz jak wytrawny wędkarz. Pożywienie zimorodka to drobne rybki, ślimaki i owady, na które poluje nurkując nawet dość głęboko.

Przebywa nad rzekami i strumieniami o urwistych brzegach, gdzie robi gniazda kopiąc norki do 1 metra głębokości.

Zimorodka trudno obserwować. Jest to ptak ostrożny i płochliwy. Spłoszony leci szybko w linii prostej jak błękitna strzała, nisko nad wodą wydając z siebie przenikliwe gwizdy. Jeżeli zadomowi się w okolicy to łatwo go zauważyć bo piękny, usłyszeć bo głośno gwiżdże „tjit” w tonie nie podobnym do żadnego innego ptaka.

Zimorodek to ten korzystny przykład, on wrócił, wróciła też!

A gdzie się podziały i zniknęły z naszych okolic głuszce, cietrzewie, czaple, sowy, jeżyki czy słonki i bekasy, na które polowali najbardziej zręczni myśliwi.

Autor: Andrzej Patorski

2011-08-17