Atrakcje Wrzosowej

Osobliwością Wrzosowej jest pierwszy założony w Polsce oraz jedyny w województwie, park wiejski założony w latach 1920-30 na obszarze 4 hektarów. Obecnie pozostałością po nim jest aleja kasztanowa (Aleja Parkowa) wzdłuż ulicy Fabrycznej.

Do walorów naturalnych Wrzosowej należy zaliczyć Lasek Wrzosowski oraz piękne stare lipy rosnące na terenie miejscowości. Lasek został posadzony przez Niemców za czasów II Wojny Światowej, a w nim urządzono zestaw stawów powstałych na lokalnych źródłach, charakteryzujących się niezwykle czystą wodą. Nad stawami wyróżnić można zespół przyrodniczy w postaci olsów (olchy, leszczyny, jarzębiny). Stawy porośnięte trzciną tworzą siedlisko dla ptactwa. Uważny obserwator może spotkać gatunek czapli zwany bąkiem lub natrafi na znajdujące się pod ochroną storczyki takie jak: storczyk kukułka czy kruszczyk błotny.

Las ma charakter łęgowo - olsowy, związane jest to ze strumieniami które biorą w tym miejscu swój początek. Centralną część lasu zajmuje duży staw o głębokości 3 - 4 metrów, użytkowany przez wędkarzy. Dzięki działalności koła wędkarskiego staw został zarybiony, są tu szczupaki, karasie, okonie, karpie i płocie. Teren ma zagospodarowane zaplecze, jest miejscem wypoczynku okolicznej społeczności.

Ciekawostką jest fakt, że zbiorniki które nie są ze sobą połączone mają różną wysokość lustra wody, różnica pomiędzy nimi sięga nawet 50 cm.

Las jest mało przekształcony, rosną tu olchy, topole, brzozy, buki, osiki, sosny, dzikie jabłonie, śliwy i grusze, ptasia czereśnia i jeden orzech włoski. Warto wspomnieć o dwóch przeszło stuletnich lipach i 150 sztukach dębów kanadyjskich (czerwonych). Licznie rosną też krzewy. Zadomowiły się tu zwierzęta: sarny, zające, wiewiórki. Wśród ptaków odnotowano synogarlicę turecką, gawrona, wróbla domowego, szpaka, kosa, sikorę i muchołówkę oraz piękne kurki wodne.

W Lasku Wrzosowskim miłośnicy relaksu na łonie natury mogą spędzić swój wolny czas. Można spotkać tam dzieci, młodzież i dorosłych spragnionych spokoju, ciszy i zieleni.

Wzgórze Piaskowe, zwane Wzgórzem Wrzosowskim, to najwyższy punkt w gminie Poczesna (306 m n.p.m.), z którego rozpościera się malowniczy widok na gminę oraz Jurę, nawet przy mglistej pogodzie bez problemu można dojrzeć ruiny zamku w Olsztynie.

Wzgórze jest moreną polodowcową, o czym świadczy różnorodny materiał skalny w postaci otaczaków granitowych, piaskowca, piaskowców żelazistych, a także okruchów wapieni, krzemieni oraz skamielin gąbek, jeżowców i muszelek.

Wrzosową Górę porastają krzewy i topole, z uwagi na dużą ilość węglanu wapnia w podłożu występują w tym miejscu ciekawe i unikatowe rośliny.

Na uwagę także zasługuje Wzgórze Kamionka, popularnie zwane Sachtami. To teren dawnego kamieniołomu wapieni środkowojurajskich eksploatowanych dla potrzeb istniejącej na początku XX wieku Cementowni we Wrzosowej. Pozostałością po jej działalności są bloki mieszkalne, zbudowane z kamienia wapiennego oraz zabudowania dworskie z aleją kasztanowo – grabową przy ulicy Fabrycznej.

Samo wyrobisko przekształca się w liściasty las lipowo – jesionowy z bogatym podszytem głogu, dzikiej róży i jarzębiny, co z kolei sprzyja występowaniu wielu gatunków ptaków. Występuje tutaj wiele ziół, storczyki, w tym bardzo rzadki gatunek buławik wielokwiatowy oraz inna roślinność typowa dla podłoża wapiennego.

W skałach tych można znaleźć ciekawe odciski i skamieniałości zwierząt i roślin.

We Wrzosowej, oprócz pięknych terenów z naturalną roślinnością, jest również kilka wartych zwiedzenia zabytków architektury. Zobaczyć należy kościół ukończony w 1978 roku.

Pomnikiem poświeconym historii miejscowości jest odsłonięty 8 maja 1985 roku Obelisk we Wrzosowej. Twórcą Obelisku był Ireneusz Cuglewski. Niezbędne środki finansowe zostały zgromadzone dzięki władzom gminy, kombatantom oraz młodzieży szkolnej. Obelisk jest pomnikiem ku czci zamordowanych w czasie trwania II Wojny Światowej, a także wszystkim, którzy zginęli w imię wolnej Polski. Na tablicy pamiątkowej wyryte są imiona oraz nazwiska 21 osób zamordowanych w czasie wojny.

Cmentarz we Wrzosowej skrywa w sobie historię wielu pokoleń mieszkańców tej oraz okolicznych miejscowości. Znajdują się w nim także groby żołnierzy z okresu II Wojny Światowej: mogiła czterech więźniów zamordowanych przez hitlerowskich okupantów; jeńców Powstania Warszawskiego, którzy zostali zastrzeleni przez konwojentów hitlerowskich podczas ucieczki z pociągu na trasie Częstochowa - Korwinów; mogiła trzech ofiar hitleryzmu: Stanisława Kasprzyka, Szymona Wilczyńskiego, poległych we wrześniu 1939 roku i Stefana Płanety, poległego 9 maja 1942 roku; Pomnik Rosjanina, który zginął podczas walk z hitlerowcami.

Na cmentarzu we Wrzosowej można znaleźć mogiłę żołnierza Armii Czerwonej, który poległ w czasie styczniowej ofensywy roku 1945. Pod samym ogrodzeniem spoczywa czerwonoarmista zastrzelony w pobliżu z niemieckiego samolotu. Na jego odnowionej mogile widoczny jest niewielki obelisk z gwiazdą.

Niezwykle ciekawy jest zespół dworsko – parkowy wraz z osiedlem robotniczym z przełomu XIX i XX wieku znajdujący się przy ulicy Fabrycznej. Większość budynków należących dawniej do robotników zostało przystosowanych do użytku i służą jako mieszkania.

Aleja Parkowa - kasztanowce pierwszego parku wiejskiego w Europie z początku XX w.

W jednym z wyremontowanych zabudowań dworskich znajduje się obecnie Dom Imprez Okolicznościowych Czarda. Jest to budynek, w którym mieszkał właściciel cementowni Józef Rutkowski ze swoją rodziną. W okresie międzywojennym budynek służył jako Ochronka dla dzieci pracowników cementowni i okolicy.

Przez teren sołectwa przebiega droga krajowa DK–1, drogi powiatowe i gminne. Wieś posiada bezpośrednie połączenie z miastem Częstochowa dzięki liniom autobusowym MPK.

Na początku lat 70-tych  XX wieku wybudowano nad trasą szybkiego ruchu kładkę dla pieszych. Po blisko 30 latach, latem 2003 roku, na jej miejscu powstała nowa kładka. Jej ciekawe rozwiązanie architektoniczne zwraca uwagę przejeżdżających podróżnych. Mówi się o niej że jest  „Bramą do Częstochowy”.

We Wrzosowej znajdują się obecnie: Zespół Szkół, przedszkole, OSP, biblioteka założona w roku 1947, placówka pocztowa, ośrodek zdrowia, hurtownie, sklepy, domy przyjęć okolicznościowych, zakłady produkcyjne i usługowe. W budynku, w którym jeszcze parę lat temu znajdował się Dom Dziecka, działa Centrum Kształcenia Wioska Internetowa.

Foto w tekście: S & B Lesińscy