Huta Stara A – wieś położona w środkowej części gminy Poczesna. W latach 1975 - 1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego. Po reformie administracyjnej z 1999 roku należy do powiatu częstochowskiego, województwa śląskiego. W 2011 roku liczba mieszkańców sołectwa wynosiła 575 osób. Sołtysem wsi jest pani Agnieszka Pidzik.

Zobacz podmioty gospodarcze w Hucie Starej A.

W Hucie Starej A ma swoją siedzibę "Stowarzyszenie w Gminie Poczesna"

Czytaj więcej o Stowarzyszeniu.

W Hucie Starej A funkcjonowała kopalnia rudy żelaza „Tadeusz I”. Okolice Huty Starej to tereny pozostałe po eksploatacji rud żelaza (w postaci wysokich kopców).

Hałdy pokopalniane są nierozerwalnym elementem krajobrazu, zbudowane są one ze skały płonnej wydobywanej przy eksploatacji syderytów, nadal znaleźć można w nich fragmenty tych rudonośnych skał. Wszystkie porośnięte są drzewami i krzewami, stanowią świetne punkty widokowe, są również miejscem uprawiania sportów zimowych.

W rejonie między Hutą Starą A a ulicą Łąkową w Poczesnej występują rośliny będące pod ochroną i niezwykle rzadko spotykane. Miłośnicy flory znajdą tam przepiękne okazy kwiatów takich jak: kosaciec syberyjski, storczyki kukułcze, podkolan biały czy kruszczyk błotny.

Pomiędzy hałdami znajdują się łąki trzęślicowe z unikatowymi gatunkami roślin, łąki te proponowane są do objęcia ochroną w postaci użytku ekologicznego. Gdzieniegdzie znaleźć można niewielkie glinianki z rosnącym w nich owadożernym pływaczem zaniedbanym.

W Hucie Starej A działa Koło Gospodyń Wiejskich zrzeszając panie zainteresowane kultywowaniem tradycji i rękodzielnictwa.

Czytaj więcej o KGW w Hucie Starej A.

Do 1931 roku istniała gmina Huta Stara, zniesiona 9 września 1931 roku przez przemianowanie na gminę Wrzosowa.

Gmina Huta Stara była gminą wiejską w okresie międzywojennym należącą do powiatu częstochowskiego w województwie kieleckim. Nazwa gminy pochodziła od wsi Huta Stara, lecz siedzibą władz gminy była miejscowość Wrzosowa.

Tereny wsi Huta Stara A wchodziły dawniej w skład rozległego majątku, którego centrum mieściło się w Błesznie. W źródłach historycznych Błeszno pojawia się pod koniec XIV wieku jako siedziba rycerskiego rodu Bielów herbu Ostoja. W późniejszym okresie właścicielami Błeszna, a właściwie różnych jego części, byli m.in. Błeszyńscy, Jeziorkowscy, Karońscy i Trepkowie. Rozległe dobra majątku Błeszno na przełomie XVIII i XIX wieku stanowiły swoisty archipelag osad, takich jak: Bernatowizna, Bór, Bugaj, Brzeziny, Dąbie, Kręciwilk, Ostatni Grosz, Poczekaj, Podbucze, Raków (Pustkowie Raków), Wrzosowisko (dziś: Wrzosowiak). W XVIII wieku utrzymywał się podział na dwa Błeszna określane odpowiednio jako „pierwsze” i „drugie” (dawniej: Małe i Wielkie). W końcu XVIII wieku część pierwsza należała do Amona Syrokomli Karońskiego, komisarza cywilno - wojskowego, subdelegata krakowskiego. W skład tych dóbr wchodziły: Bigosowce, Hutka, Karcowa Droga, Nowa Wieś, Słowik i Wały. Część druga była własnością komisarza ziemskiego krakowskiego Stanisława Jeziorkowskiego i obejmowała Bugaj, część Brzezin, Dąbie, Dąbrowę, Działki i Ostatni Grosz. Mieszkańcy wszystkich osad i wsi należeli do rozległej parafii św. Zygmunta w Częstochowie.

Zdaniem językoznawców nazwa „Huta” należy do tzw. nazw kulturowych, związanych z działalnością człowieka. Nazwa Huta Stara świadczy o dawnych kuźniczych tradycjach osady, właściwych dla rudonośnych terenów okolic Częstochowy.

W 1819 roku kompania okupników z Moraw, „z kraju austriackiego”, zakupiła za 15 tysięcy rubli srebrnych połowę dóbr ziemskich określanych w wykazie hipotecznym mianem „Stara Chuta”. Sprzedającym był Jan Trepka. Akt notarialny sporządzono 18 czerwca. Ziemię podzielono na 100 równych części, z których każda miała 5 morgów i 236 prętów. W 1823 roku geometra Bernhardt, zapewne ten sam, który wytyczył aleję Najświętszej Maryi Panny w Częstochowie, dokonał pomiarów gruntów kolonii, obejmujących 598 morg i 172 pręty. W ręce kolonistów dostała się część Huty oznaczona literą A, natomiast część B pozostała w rękach Grzegorza Błeszyńskiego i jego spadkobierców. W 1830 roku Grzegorz Błeszyński odkupił od kolonistów las Raków za 3150 zł. W czasie podziału ziemi pozostawiono 5 morgów na karczmę wraz z dwiema morgami na ogród oraz 4 morgi na ogród szkolny. Wieś graniczyła z gruntami wsi Bargły, należącej do ekonomi rządowej Poczesna, od zachodu z gruntami Kuźnicy Marjanowej (Marjańskiej), od północy z wsią szlachecką Brzeziny i Hutą Starą B. W obrębie kolonii znalazły się dawne przyległości majątku: Sędzowa, Furmanowizna i Modrzejowszczyzna.

24 grudnia 1845 roku sporządzony został bezcenny dla poznania dziejów kolonii dokument: protokół lustracji wsi Huta Stara. Było to dzieło lustratora, komisarza nadzwyczajnego Schoslanda. Stąd wiemy, że kolonia miała 92 posesje. Istniała także we wsi kaplica kryta gontem, władze nie udzieliły zgody na jej rozbudowę. Wśród 88 gospodarzy było 36 majstrów tkackich, którzy na ręcznych krosnach produkowali płótno, drelichy, kartony, chustki, fartuchy i płótna półbawełniane. W 1844 roku w Hucie Starej A wyprodukowano 4819 sztuk płótna (sztuka liczyła 60 łokci). Zajmowano się także uprawą ziemi. Podatki płacono do kasy powiatowej w Wieluniu. Dziesięcinę w wysokości 50 zł przekazywano do kościoła „w Starej Częstochowie”, a więc parafii św. Zygmunta. Co ciekawe mieszkańcy Huty Starej A zawierali małżeństwa i chrzcili dzieci w parafii Poczesna. Piśmienni mieszkańcy kolonii posługiwali się przeważnie językiem niemieckim.

W 1830 roku na dokumencie sprzedaży lasu Raków figurowały nazwiska 43 kolonistów, natomiast spis z roku 1845 wymienia 78 właścicieli gruntu. W 1838 roku odbyła się licytacja - przetarg na dzierżawę propinacji przynoszącej duże zyski. Do przetargu stanęli: propinator Józef Suk, Ludwik Seyfried - propinator z Nowej Wsi, Józef Sosienka - propinator z Kamienicy Polskiej, Szymon Poznański - Żyd z Częstochowy, Jan Sołtysik - dozorca propinacji z Poczesnej, młynarz z Błeszna Jan Burchardt i mieszkaniec Huty Jan (Johann) Klaszka. Karczmarzem był wówczas Tomasz Roesler.