Szkoła w latach 1918 – 1939

 

 

Z momentem odzyskania przez Polskę niepodległości państwo podejmuje duży wysiłek związany z oświatą. Zakładano wyjście z analfabetyzmu poprzez powszechne nauczanie w szkołach państwowych.

W tych też latach dążono do tego, aby szkoły posiadły własne budynki. Tak też dzieje się w Poczesnej, publiczną szkołą powszechną staje się szkoła nr I, która taki status ma w 1919 roku. W pierwszym okresie wolnego państwa polskiego szkoła w dalszym ciągu korzysta z pomieszczeń wynajmowanych od gospodarzy. Dopiero na początku lat dwudziestych XX wieku przenosi się do swojej siedziby. Pierwsze pomieszczenia szkolne udostępnione są w budynku podworskim w części wykorzystywanym do tego celu. Bezpośrednio po I wojnie światowej w domu tym był zorganizowany szpital. W szpitalu leczono przede wszystkim ludzi chorych na tyfus. Jego remont i oddanie pod potrzeby oświaty następowało stopniowo. Obiekt ten jako całość zaczął służyć szkole 1928 roku, wtedy nastąpiła jego pełna adaptacja pod te potrzeby.

 

 

Zdjęcie szkolne z 1922 r. - uczniowie Szkoły Powszechnej w Poczesnej.

Rząd najwyższy od lewej: Zofia Musiał - Krzyczmonik, Henryk Jański, Marian Hampel, Edward Hampel, St. Sadowski, St. Krakowian, St. Kuziorowicz, Wł. Skurłat, Eugienisz Chrapoński, Sz. Szmidla, Marian Kita, Franciszek Morga.

Rząd drugi od góry: Zofia Czyż - Michalczyk, Sabina Szmidla - Roter, Leokadia Kuziorowicz, ... Krakowian, Zofia Głowacka, Józefa Krakowian - Tronina, Janina Sadowska, Wanda Olszewska - Żakowicz, Lucyna Czerwik - Wróbel, Józefa Brzozowska - Pilarska, Jerzy Zębik, ... Zębik, Stanisław Szmidla, klęczy Mieczysława Markowska - Szmidla.

Siedzą: Janina Kuziorowicz - Kupczyk, Janina Górniak - Walczakowska, Zofia Chrapońska - Górniak i nauczycielka Elżbieta Kozłówna, Bonigda Jabłońska - Borecka, Helena Olszewska - Kawecka, Irena Caban - Smoleń, Barbara Sadowska - Figzał, Walentyna Mastalerz - Hutkiewicz, Wladysława Kuziorowicz - Dobosz.

Oprócz wielu zabytków kultury, techniki, pomników przyrody, użytku ekologicznego w postaci jeziorka torfowego, ładnie zagospodarowanego zbiornika Pająk, oraz "zarąbiastej" hali sportowej, od której widoku po prostu robi się słabo z zazdrości (ma się tego Senatora, no nie?) na mnie największe wrażenie zrobiło zagole="font-family: verdana,geneva;"> 

Pierwsza szkoła zlokalizowana była na terenie dóbr rządowych Poczesna. Są to dzisiejsze place wokół ośrodka zdrowia (pierwsze jego przeznaczenie to drugi budynek szkoły), budynku przedszkola, remizy strażackiej.

 

 

Zdjęcie szkolne 1929 r. - uczniowie ze swoją nauczycielką Ezechielą Kowalik na tle wejścia do pierwszej własnej szkoły w Poczesnej. Piękne kolumny odzwierciedlają pierwotny charakter budynku – dworu.

 

 

Plan zagospodarowania placu podworskiego - okres międzywojenny:

1. ochronka.

2. budynek mieszk. dozór.

3,4. budynki mieszk. komornicy.

5. dwór, pózniejszy bud. szkoły.

W Gminie Konopiska nowoczesność doskonale łączy się z tradycją, czego wyrazem są zabytki, wyróżniające się na tle nowoczesnej infrastruktury. Zwiedziliśmy zabytkowe obiekty małej architektury, głównie kapliczki i pomniki nagrobkowe, cmentarz parafialny wpisany do Rejestru Zabytków i 100- letni Kościół Parafialny p.w św. Walentego. Przejeżdżając urokliwą, zmodernizowaną i historyczną Aleją Lipową dotarliśmy do ciekawych nym rozrastał się zakres nauczania. Szkoła z 1 - klasowej rozszerza swoje możliwości nauczania do 7 - klasowej. Rozrastał się też zakres programowy, to zagadnienie obrazuje świadectwo szkolne Anny Janczyk - Dróżdż z 1929 roku. Pieszo, każdego dnia z samego końca Bargłów wędrowała do czteroklasowej szkoły w Poczesnej:

 

 

 

 

Rozrost programu nauczania powodował potrzebę zatrudniania coraz większej liczby nauczycieli.

I tak począwszy od wymienionej już Zofii Pęczalskiej w szkole w Poczesnej w okresie międzywojennym uczyły następujące osoby:

Maria Błachowicz

Stanisław Kokoszczyk

Czesława Klar

Ezechiela Kowalik

Elżbieta Kozioł

Włodzimierz Marynicz

Maria Pawlikiewicz

Zofia Pęczalska

Anna Sitek

Maria Utracka

Jan Wójcik

ks. Klemens Gawlikowski,

ks. Józef Kępka

ks. Jan Knorr

ks. Bolesław Lis

ks. Józef Kozakowski

ks. Brunon Magott

 

 

Zdjęcie szkolne z 1927 r. - nauczyciele i uczniowie szkoły w Poczesnej.

I rząd od góry, od lewej: Józef Czapla, Jan Caban, Aleksy Caban, Zygmunt Musiał, Jan Szumera, Władysław Skurłat, Bolesław Czyż, ... Caban, Edward Czyż, Kazimierz Górniak, Jan Wnuk.

II rząd: Lucyna Jabłońska, Maria Wnuk, Zofia Rycombel, Agnieszka Szmidla, Władysława Skwara, Sabina Skwara, Wanda Górniak, Maria Jabłońska, Leonia Polaczkiewicz, Janina Górnelacja z rajdu:

13 sierpnia 2011 roku zaopatrzeni w foldery, mapki i gadżety ruszyliśmy na kolejny szlak w krainie „Bractwa Kuźnic”. Rolę gospodarza i przewodnika pełnił osobiście Wójt Gminy Starcza - mgr Wiesław Szymczyk.

Bardzo dobrze się z tych ról wywiązał, oprowadzając nas po terenach i gminnych obiektach. Jako historyk interesująco opowiadał o obiektach sakralnych, które miejscowa ludność przez lata otaczała kultem i szacunkiem. Zwiedziliśmy kaplicę Kościoła Starokatolickir

W okresie wzrostu organizacyjnego pojawia się etat kierownika szkoły. Pierwszym kierownikiem szkoły została Maria Pawlikiewicz, w którym roku to nastąpiło, nie wiemy. Wiemy natomiast, że w 1928 roku pani Pawlikiewicz już kierownikiem była. Po niej tą funkcje sprawował aż do wybuchu II-giej wojny światowej Włodzimierz Marynicz. Tu ciekawostka - W. Marynicz był narodowości ukraińskiej.

 

 

Zdjęcie szkolne z 1933 r. – kierownik Wł. Marynicz z uczniami

 

 

Zdjęcie szkolne z 1933 r. – kierownik Wł. Marynicz, nauczycielka Maria Utracka, uczniowie.

 

 

Reforma szkolna uchwalona przez sejm 11 marca 1932 roku uzależniała organizowanie pełnych szkół siedmioklasowych od liczebności dzieci w obwodzie szkolnym. Dla założenia pełnej szkoły powszechnej III - go stopnia wymagana była minimalna liczba 211 uczniów. Dodać należy, że zorganizowanie pełnej szkoły siedmioklasowej było rzeczą niezmiernie ważną dla danego środowiska, dawało możliwość dalszej nauki.

Dlatego też po ukazaniu się uchwały, społeczeństwo Poczesnej mając spełniony pierwszy warunek (dzieci w obwodzie szkolnym było więcej niż 211) podjęło decyzję o budowie nowej szkoły.

Miejscem lokalizacji staje w/w działka rządowa. Tuż obok starej szkoły zostaje wybudowana nowa, piękny piętrowy budynek. W tamtym czasie był najokazalszym budynkiem świeckim gminy. W kontraście przeważnie słomą krytych zabudowań wiejskich był to pałac.

 

 

Budynek szkoły oddanej 1937 r., stan dzisiejszy, obecnie siedziba służby zdrowia.

 

 

Uroczyste otwarcie szkoły miało miejsce we wrześniu w 1937 roku. Było to dwa lata po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego. Dlatego uznając wielkość wysiłku związanego z budową szkoły i oddając hołd temu wielkiemu Polakowi nadano szkole jego imię.

Główna uroczystość nadania imienia powiązana była z przekazaniem szkole sztandaru ufundowanego przez społeczeństwo i odbyła się w 1938 roku.

Jak wielka to była uroczystość obrazuje liczba i znaczenie osób obdarzonych zaszczytem „wbicia gwoździa”.

 

Honoru bycia chrzestnymi tej uroczystości dostąpili:

Bronisława Mieszkowska – żona wójta gminy Józefa Mieszkowskiego

Helena Rycomblowa - żona byłego wójta gminy Wincentego Rycombla

Genowefa Magnuska - żona radnego powiatowego

Marcjanna Chwałowska

Władysław Rozmarynowski – starosta częstochowski

Ludwik Hennequin - zawiadowca kopalni Huta Bankowa

Stefan Zieliński - wójt gminy Rększowice

Stanisław Niezgoda

Swoje gwoździe mieli członkowie Rady Gminy Poczesna:

Augustyn Magnuski - Poczesna

Piotr Nalewajka - Poczesna

Jgnacy Czerwik - Poczesna

Stefan Mieszkowski - Poczesna

Piotr Ociepa - Poczesna

Franciszek Rakowski - Zawodzie

Roman Szymczyk - Bargły

Sołtysi wsi gminy Poczesna:

Bolesław Rakowski - Poczesna

Jan Jabłoński - Bargły

Roman Pidzik - Zawisna

Stefan Skwara - Zawodzie

Augustyn Pytel - Dębowiec

Franciszek Grajcar - Kolonia Poczesna

Uroczystość uświetnili sąsiedzi:

Stefan Ocipiński - wójt gminy Wrzosowa

Jan Brzozowski - wójt gminy Kamienica Polska

Stefan Zieliński - wójt gminy Rększowice

 

Sztandar poświęcił proboszcz parafii Poczesna ks. Józef Kozakowski, miał także swój gwóźdź ks. wikariusz Józef Kępka.

 

Na drzewcu sztandaru ofiarowanemu wtedy szkole znalazło się 115 „gwoździ” z nazwiskami ludzi mających swoje określone, większe lub mniejsze znaczenie w tym okresie życia społeczności Poczesnej, ludzi przyjaznych szkole.

Znajdują się tam także „gwoździe” organizacji, których znaczenie na życie społeczne miejscowości było bardzo duże. Ma swoje miejsce:

Ochotnicza Straż Pożarna

Stowarzyszenie Młodzieży Katolickiej

Związek Górników w Polsce oddział w Bargłach.

W tym roku szkolnym do Szkoły Podstawowej w Poczesnej uczęszczało 285 dzieci, z tego do klasy VI - 56 uczniów, klasy VII - 18 uczniów.

Nadanie szkole imienia oraz przekazanie sztandaru stawiało ją w nielicznym gronie szkół wiejskich w Polsce w tym okresie w ten sposób wyróżnionych.

 

 

 

 

Sztandar Szkoły w Poczesnej z 1938 r. stan obecny.