Powstanie OSP w Poczesnej

Wstęp

Ochotnicze Straże Pożarne mają w naszym kraju bogatą tradycję i ogromny dorobek. W najcięższych dla narodu chwilach były ostoją polskości, patriotyzmu i obywatelskiego wychowania. Rozwój strażackich organizacji na ziemiach polskich przypada szczególnie na przełom XIX i XX wieku. Rola jaką odgrywały, wynikała nie tylko stąd, że walczyły z niszczącą kraj plagą pożarów, ale spełniały wielorakie funkcje w życiu lokalnych społeczeństw.

Powstanie OSP Poczesna

5 maja 1915 roku z incjatywy księdza proboszcza parafii Poczesna Jana Knorra zbierają się w plebanii parafialnej gospodarze wsi Poczesna, Zawodzie, Nowa Wieś i podejmują decyzję o założeniu OSP. Ochotnicza Straż Pożarna Poczesna powstaje jako szósta w regionie częstochowskim, po Częstochowie, Kłobucku, Kamienicy Polskiej, Mstowie i Janowie.

Postać głównego założyciela

Ksiądz Jan Knorr był proboszczem parafii Poczesna w latach 1907-1920. W tym czasie dał się poznać jako wielki społecznik i patriota. Z jego incjatywy powstały w Poczesnej organizacje, które dały miejscowości z tego tytułu określone miejsce w historii organizacji społecznych regionu częstochowskiego.

1908 rok - organizuje i zakłada Stowarzyszenie Spożywców „Praca”

1910 rok – organizuje i zakłada Kółko Rolnicze „Przebudzenie”

1916 rok – organizuje i zakłada OSP Poczesna

Związki te budowały podstawy życia społecznego, krzewiły polskość, reagowały na wszystkie ważniejsze sprawy, wydarzenia. Rozwijały się doskonale, a w wolnej Polsce nastąpił ich rozkwit. W pierwszych latach działalności  prezesem tych organizacji był ks. Jan Knorr. Ołtarz główny kościoła w Poczesnej, który był konsekrowany w 1911 roku, to także jego inicjatywa.

Poczesna tamtych lat

Poczesna w 1915 roku to duża wieś, około tysiąca mieszkańców, w zaborze rosyjskim. Administracyjnie miejscowość w tym okresie należała do gminy Kamienica Polska. Poczesna od trzystu lat była siedzibą parafii, jej znaczenie dla wszystkich okolicznych miejscowości było największe. W tym okresie podstawowym źródłem utrzymania dla mieszkańców była praca na roli. Zaczynało także dynamicznie rozwijać się górnictwo rudziane, które dawało bardzo dobrze płatną pracę. Budownictwo tamtego okresu to przede wszystkim domy drewniane, kryte słomą. Materiały te miały znaczny wpływ na powstawanie pożarów. W każdym roku ogień niszczył dobytek kolejnych gospodarzy, a zdarzały się też sytuacje bardzo tragiczne, gdzie z wioski pozostawały tylko pojedyńcze domy. Tak było w 1914 roku, w przypadku pożaru w Hutcie Starej A. Wszystkie te okoliczności były podstawą podjęcia decyzji o założeniu przez mieszkańców Poczesnej i przyległych wsi Ochotniczej Straży Pożarnej.

Typowy dom mieszkalny ziemi częstochowskiej z przełomu XIX i XX wieku