Ścieżka dydaktyczna geologiczno – przyrodnicza

„Na początku była skała…”

19 listopada 2010 roku przy Zespole Szkół we Wrzosowej została otwarta Ścieżka dydaktyczna geologiczno – przyrodnicza „Na początku była skała…”.

Projekt został zrealizowany przy udziale społeczności szkolnej Zespołu Szkół we Wrzosowej oraz przy wsparciu Wójta Gminy Poczesna i Lokalnej Grupy Działania „Bractwo Kuźnic”. Środki finansowe pozyskano w ramach działania „Małe projekty”: „Poznawanie dziedzictwa kulturowego i historycznego Jury Krakowsko - Częstochowskiej”.

Do realizacji pomysłu przyczynili się również:

• nauczyciele Zespołu Szkół we Wrzosowej i Rada Rodziców
• p. Marek Morzyk - prezes Stowarzyszenia Ekorozwoju Ziemi Pocześniańskiej
• p. Eugeniusz Radomiak i p. Wojciech Wlassak – właściciele firmy PTS KONWÓJ
• p. Marian Lenartowicz, były górnik z Huty Starej A, który ofiarował Szkole galowy mundur górniczy
• p. Mariusz Wilk – prezes przedsiębiorstwa P.B.H. BUD-MAR

Ścieżkę edukacyjną przygotowywano w następujących etapach:

1. Opracowanie projektu ścieżki dydaktycznej geologiczno - przyrodniczej „Na początku była skała…”
2. Wybór stanowisk oraz lokalizacji ekspozycji na terenie szkolnego ogrodu
3. Opracowanie projektu w formie rysunku
4. Wykonanie prac budowlanych związanych z przygotowaniem poszczególnych stanowisk poglądowych
5. Opracowanie i wykonanie tablic informacyjnych do poszczególnych stanowisk
6. Przygotowanie na potrzeby ścieżki kart pracy
7. Opracowanie informacji o ścieżce dydaktycznej i zamieszczenie jej na stronie internetowej Urzędu Gminy Poczesna i Zespołu Szkół we Wrzosowej
8. Przygotowanie folderu informacyjnego

Głównym celem projektu jest praktyczna nauka geologii oraz rozbudzenie w uczniach pasji poznawczej. Jak wyjaśnia Dyrektor Zespołu Szkół we Wrzosowej p. Alicja Janowska: „Bardzo dużo w szkole jest encyklopedyzmu, teorii, a mało praktyki. Chcieliśmy za pomocą tej ścieżki pokazać fragment naszej pięknej krainy poprzez praktykę, działanie, obejrzenie i dotknięcie kamieni. Będziemy dokonywać z uczniami doświadczeń na żywo”.

Ścieżka dydaktyczna geologiczno - przyrodnicza „Na początku była skała…” została wykonana na potrzeby edukacji z zakresu geologii, ekologii, biologii, historii i wiedzy o regionie. Zakłada ona poznanie najbliższej okolicy poprzez wyjście w teren, integrację wiedzy oraz kształtowanie umiejętności dostrzegania oraz interpretowania zjawisk i procesów dotyczących różnych dziedzin życia. Badanie w taki sposób środowiska przyrodniczego okolic Wrzosowej i Korwinowa jest bardzo atrakcyjną formą nauczania przedmiotów przyrodniczych i historycznych. Intencją wnioskodawców było stosowanie nowoczesnych metod edukacji dających większe możliwości przyswajania wiedzy naukowej przez odbiorców.

Wędrując ścieżką dydaktyczną poznajemy rzeźbę terenu, różne typy krajobrazów, faunę i florę okolicy oraz rodzaje gleb. Dokonujemy oceny środowiska przyrodniczego: stanu atmosfery, gleby i wody. Wprawiamy się w posługiwaniu mapą topograficzną oraz w korzystaniu z innych źródeł wiedzy. Uczymy się w jaki sposób zbierać próbki skał, gleb, roślin, a następnie badać je metodami laboratoryjnymi. Uczymy się także jak postrzegać procesy przestrzenne i społeczno - ekonomiczne zachodzące w środowisku i jak je opisywać. Liczne ślady przeszłości odpowiednio wykorzystane w pracy dydaktycznej doskonale kształtują wyobraźnię i patriotyzm oraz szacunek dla przeszłości i małej ojczyzny.

Ścieżkę dydaktyczną zaplanowano w taki sposób, aby mogła być ona realizowana jako wycieczka połączona z wykonaniem zadań na poszczególnych stanowiskach. Opracowane do tego celu karty pracy są dostosowane do wieku odbiorców.

Trasa ścieżki uwzględnia cztery przystanki:

• ekspozycję geologiczną na terenie Zespołu Szkół we Wrzosowej,
• Wzgórze Piaskowe we Wrzosowej – morena polodowcowa,
• Wzgórze Kamionka we Wrzosowej – teren byłego kamieniołomu wapieni,
• wyrobisko po eksploatacji glin i iłów Glinianka w Korwinowie.

Każdy przystanek został opisany na tablicy informacyjnej oraz w folderze.

Okolice Wrzosowej i Korwinowa to tereny o szczególnych walorach krajobrazowych, przyrodniczych i bardzo urozmaicone geologicznie. Występują tu zarówno wychodnie wapienne górnej jury w postaci pagórków (wzgórze zwane Kamionką we Wrzosowej), jak też osady polodowcowe i aluwialne. Na trasie znajdują się duże ilości rudy żelaza, przypominające o działalności górniczej na terenie gmin LGD „Bractwo Kuźnic”. Zobaczymy też kilka odmian wapieni m.in. skaliste, płytowe i gruboławicowe. Wzgórze we Wrzosowej obfituje w skałę wapienną bogatą w szczątki amonitów i belemnitów (organizmów morskich) oraz iły, piaski i muły, które osadziły się na tym terenie w wyniku ruchów górotwórczych.

Oferta jest skierowana do dzieci przedszkolnych i szkolnych, młodzieży, a także do osób dorosłych zainteresowanych walorami naturalnymi, historycznymi i kulturowymi na obszarze gminy Poczesna. Dzięki przygotowanej na terenie szkoły stałej ekspozycji skał odbiorcami są również osoby niepełnosprawne ruchowo.

Ścieżka ma charakter turystyczny. Długość trasy wynosi około 6 km. Ustalając trasę wycieczki pieszej czy rowerowej warto uwzględnić punkty tej ścieżki geologiczno - przyrodniczej, zatrzymać się przy nich na chwilę i podziwiać piękno otaczającego nas krajobrazu.

Mapa ścieżki edukacyjnej geologiczno - przyrodniczej na terenie gminy Poczesna:

Opracowanie mapy: KSW MAPA Krzysztof Świtalski, www.kswmapa.pl

Redakcja Portalu serdecznie dziękuje p. Krzysztofowi Świtalskiemu za udostępnienie mapy

2012-07-02