Oczyszczanie ścieków bytowych na obszarach wiejskich

Sanitacja ścieków bytowych jest konieczna i obowiązkowa. Winna być obwarowana nakazami administracyjnymi zgodnie z obowiązującymi przepisami i ustawami w zakresie ochrony środowiska naturalnego. Można ją realizować na trzy sposoby.

1. Szczelne zbiorniki zamknięte oraz regularne ich opróżnianie i wywóz do punktów zlewnych najbliższych oczyszczalni. Należy stosować kontrolę każdej posesji na podstawie odczytów poboru wody.

2. Kanalizacja zbiorcza w obszarach zagęszczonej zabudowy. To rozwiązanie winno być poprzedzone analizą merytoryczno – ekonomiczną przez zespół specjalistów oraz konsultacjami ze społecznością lokalną. Należy szczegółowo określić wartość inwestycji, czyli sieci z przyłączami oraz oczyszczalni.

3. Realizacja neutralizacji ścieków bytowych poprzez zastosowanie przydomowych oczyszczalni ścieków, w różnych rozwiązaniach, zapewniających spełnienie norm jakościowych ścieku oczyszczonego zgodnie z obowiązującymi przepisami.

a) Najdoskonalsze rozwiązanie to oczyszczanie naturalne na złożach hydrobotanicznych. Wprawdzie wymagają stosunkowo dużej powierzchni, bo 5m2 na osobę, ale uzyskuje się najlepsze efekty oczyszczania bez ponoszenia kosztów eksploatacji i bezobsługowo.

b) Rozwiązanie na złożach zraszanych z samoczynnym napowietrzaniem, które wymaga indywidualnych projektów dla poszczególnych posesji.

c) Oczyszczalnie kontenerowe w różnych wykonaniach z napowietrzaniem dyfuzyjnym.

Oczyszczalnia naturalna na złożu hydrobotanicznym

Ścieki oczyszczone w przydomowych oczyszczalniach można wykorzystać do wtórnego użytku, np. podlewanie użytków zielonych w okresie wegetacji i przy braku opadów. W pozostałym okresie w/w ścieki mogą być rozprowadzone na filtrach rozsączających do ziemi w granicach własnej działki (korzystanie zwykłe) lub odprowadzane do rowów cieków za zgodą administratora. Jest to korzystanie szczególne i wymaga pozwolenia wodno – prawnego.

Oczyszczalnia naturalna na złożu hydrobotanicznym

Nadmieniam, że koszt oczyszczalni przydomowej „z najwyższej półki”, łącznie z montażem, wynosi około 12 tys. zł, zaś koszty kanalizacji zbiorczej, tj. sieci, przyłącza i oczyszczania, w niektórych miejscowościach przekraczają 35 tys. zł w przeliczeniu na jedną posesję.
Jeżeli warunki hydrogeologiczne pozwalają, to realizacja sanitacji danej miejscowości może być zrealizowana 3-krotnie taniej, oszczędzając środki budżetowe oraz dotacje, które mogą być przeznaczone na inne cele.
Ważnym względem ekonomicznym dla obywatela jest fakt, że nie ponosi kosztów kanalizacji – płaci tylko za wodę około 3,40 zł/1m3, a nie 11 zł/1m3 razem ze ściekami.
Ponadto woda wykorzystana z wtórnego obiegu zmniejszy pobór wody z sieci. Tu dochodzimy do najważniejszego aspektu, jakim jest globalne zmniejszenie zużycia wody, ponieważ zasoby wód pitnych w zastraszającym tempie ulegają zmniejszeniu.

Oczyszczalnia naturalna na złożu hydrobotanicznym

Niedawno w Zjednoczonych Emiratach Arabskich pod auspicjami ONZ odbyła się światowa konferencja poświęcona ocenie zasobów wód pitnych na kuli ziemskiej. Przedstawiono na niej alarmujące wyniki w poszczególnych rejonach świata o zmniejszających się zasobach wód użytkowych. Między innymi poinformowano, że według wyliczeń, co 20 sekund na kuli ziemskiej umiera jedno dziecko z powodu braku wody.

Dlatego tu i teraz winniśmy się odnieść z wielkim szacunkiem do oszczędnego gospodarowania zasobami wodnymi.
Nie wspominam o miastach, ale w aglomeracjach wiejskich możemy na wiele sposobów prowadzić oszczędną i racjonalną gospodarkę zasobami wód pitnych.

Należy rozpocząć realizować ten program od edukacji biernych wójtów i burmistrzów oraz nieodpowiedzialnych radnych, którzy sanitację wsi postrzegają tylko w postaci kanalizacji zbiorczej, co jest nieporozumieniem. Nie zwracają uwagi na efekt ekonomiczny dla budżetu gminy, a nawet państwa, w postaci marnowania środków z dotacji. Tego rodzaju działania narażają przeciętnego obywatela na wysokie koszty utrzymania gospodarstwa domowego. Ponadto niepotrzebnie zużywa się tyle cennej wody, która po oczyszczeniu kierowana jest prosto do morza.

Oczyszczalnia na złożu zraszanym

Edukując się w tej dziedzinie, jako przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska Związku Gmin Wiejskich RP w Poznaniu, w czasie wojaży po krajach Europy, takich jak: Dania, Niemcy czy Holandia, miałem możliwość zapoznania się z zasadami racjonalnej gospodarki zasobami wody. Wniosek najważniejszy jest taki, że ich nie stać na rozrzutność w kwestiach ekonomicznych oraz na marnowanie cennych zasobów wód użytkowych. Poza tym, u naszych sąsiadów, priorytetem jest dobro obywatela i to, by ponosił jak najmniejsze koszty utrzymania swojego gospodarstwa domowego.

W naszym kraju wybór wymienionych na początku sposobów sanitacji należy do obywatela. Nie ma obowiązku podłączania się do sieci kanalizacji zbiorczej, pomimo że w danym rejonie jest ona wykonana. Błąd ze strony wójtów i radnych polega na tym, że to oni podejmują decyzje za mieszkańców: bez głębokiej analizy merytoryczno – ekonomicznej, bezdusznie, bez ponoszenia jakichkolwiek konsekwencji oraz bez konsultacji ze społecznością lokalną,  którą traktują przedmiotowo, a nie podmiotowo, w myśl zasady, że władza nieomylna wie lepiej, po co więc pytać...
Na marginesie chcę przypomnieć o służebnej roli tych organów wobec swoich wyborców.

Oczyszczalnia na złożu zraszanym

... Wprawdzie mamy „najwspanialsze” ustawy o ochronie środowiska naturalnego na świecie, aż się ryby z tego cieszą... i co rusz to któraś pływa do góry brzuchem... (Tadeusz Drozda)

Trzeba tu nadmienić, że obowiązkiem gminy jest zwalczanie i konsekwentne likwidowanie patologii ekologicznej w postaci wypuszczania ścieków do rowów, wywozu płynnych nieczystości do lasów lub innych mało uczęszczanych rejonów gminy. Mniej biurokracji, a więcej skutecznego działania w terenie! Przedłoży się to na faktyczne uzdrowienie środowiska naturalnego i wyeliminowanie szkodliwych praktyk.

Oczyszczalnia na złożu zraszanym

Jako przykład godny naśladowania w skali kraju, to Gmina Świdnica w województwie dolnośląskim. Pani Wójt Teresa Mazurek wraz z mądrą i rozsądną Radą, traktują budżet gminy oraz dotacje jak swój własny budżet domowy. Realizują program sanitacji gminy kierując się kryteriami merytorycznymi i ekonomicznymi. W miejscowościach, gdzie nakłady na kanalizację zbiorczą przekraczają wartość kilkudziesięciu tysięcy na jedną posesję, można osiągnąć ten sam cel ekologiczny kilkakrotnie taniej poprzez zastosowanie przydomowych oczyszczalni ścieków bytowych z 90% dotacją. Taki sposób pozwala zaoszczędzić środki budżetu, które można wykorzystać na inne cele.
Wymierne korzyści dla mieszkańców, którzy płacą tylko za wodę 4zł/1m3, a nie 12 zł/1m3 ze ściekami, świadczą o trosce władz samorządowych o każdego obywatela. Woda z oczyszczalni może być użyta do obiegu wtórnego, np. do podlewania użytków zielonych. W ten sposób maleje globalne zużycie wody pitnej.
Informacje na ten temat pozyskałem od mieszkańców i Pana Starosty świdnickiego Zygmunta Worsa.

Łączę wyrazy szacunku

inż. Eugeniusz Pidzik
Specjalista d/s Wdrożeń i Promocji Obiektów
Inżynierii Ochrony Środowiska


Kontakt z Autorem:
tel. kom.: 501 352 184
e-mail: eugeniusz.p(at)interia.eu

Autor: Eugeniusz Pidzik
Foto udostępnione przez Autora

2015-08-07